Wolfwerende middelen te koop! Zo spelen bedrijven in op overlast van de wolf

Ingvild Nissink van Gallagher bij een afrastering bij Wapserveen. Foto: Marcel Jurian de Jong
Hoe hou je je dieren veilig nu de wolf steeds vaker wordt gesignaleerd in Nederland? Deze vraag krijgen bedrijven, die gespecialiseerd zijn in agrarische afrasteringen steeds vaker te horen. Op hun websites besteden de meeste zaken speciale aandacht aan de wolf, waarvan er naar schatting 40 tot 100 in ons land rondlopen. En er wordt door de ondernemingen advies gegeven over hoe je het dier het beste buiten de ‘deur’ kunt houden.
Voorzitter Martijn Lambregts van Werkgroep Wolf Nederland ziet niet zozeer een markt voor nieuwe bedrijven. ,,Je ziet dat bedrijven die al afrasteringen plaatsten, zich zijn gaan verdiepen in wolfwerende hekken en pakken het op als extra tak”, legt hij uit. ,,Een afrastering voor een wolf moet aan bijzondere eisen voldoen. Kennis uit het buitenland heeft geleerd dat elektrische afrasteringen met stroomdraden op verschillende hoogtes, het beste werken om de wolf op afstand te houden. Daar zijn alle betrokkenen het wel over eens.’’
,,De wolf zal eerder onder een hek doorkruipen dan er overheen springen. De laagste draad wordt op een hoogte van 20 centimeter vanaf de grond geplaatst om te voorkomen dat het dier er onder door kan kruipen. Maar over de exacte hoogte van de afrasteringen – moet je 120 of 140 centimeter aanhouden of zelfs nog hoger – daarover verschillen de meningen. BIJ12 – een organisatie die werkt voor de provincies - adviseert om 120 centimeter aan te houden.”, legt Lambregts uit, die met zijn werkgroep informatie over de wolf wil verstrekken aan boeren en burgers.
Het best passende advies
Gallagher Europe in Groningen is in heel Europa actief met het adviseren en verkopen van oplossingen met schrikdraad die (wilde) dieren binnen of buiten moeten houden. Het bedrijf merkt de toenemende vraag naar wolfwerende oplossingen zeker, aldus Ingvild Nissink, general manager sales Europa, en Jerry Hamming, accountmanager Noord-Nederland:. ,,Je ziet dat de aanvragen voor een oplossing om de wolven te weren stijgt nu ze de laatste twee tot drie jaar steeds vaker in Nederland zijn gesignaleerd en er ook daadwerkelijk aanvallen van wolven zijn geweest. In de landen Duitsland, Oostenrijk en Scandinavië zijn we al langer bekend met het weren van de wolf.”
De ervaringen in het buitenland worden door Gallagher gebruikt om het best passende advies te geven in Nederland. Zo is op basis van deze ervaringen bij het bedrijf een ‘whitepaper’ verschenen die in gaat op de verschillende mobiele en permanente mogelijkheden om wolven te weren. ,,Onze accountmanagers, zogenaamde fence consultants, kunnen op verzoek bij de boeren langskomen om advies te geven wat voor hen de best passende oplossing is. En met de ervaringen die we door heel Europa op doen, ontwikkelen we ook nieuwe producten die passen bij de vraag van de boer. Zo proberen we samen met de dierhouders en natuurorganisaties mee te denken over de best passende oplossingen.“
Goed advies over de mogelijkheden om de wolf te weren is in eerste instantie vooral van groot belang, aldus de medewerkers van Gallagher. ,,Onze missie is: ‘Protect what matters most’. Dat is natuurlijk zeer van toepassing als het gaat om het beschermen van dieren tegen de wolf. Uitgebreide informatie online, advisering via social media en het goed inlichten van onze verkooppartners over de mogelijkheden om de wolf te weren is van belang.”
Verder brengt Gallagher de Nederlandse subsidies in kaart en delen deze online. Het bedrijf heeft bovendien overleg met gemeentes, provincies en natuurorganisatie over subsidies en de benodigde maatregelen om de wolf op een goede manier te kunnen weren. ,,Op dit moment wordt in Drenthe en Friesland een subsidie van maximaal 20.000 euro per dierhouder verstrekt om wolfwerende maatregelen te installeren of te vervangen. In Groningen is een dergelijke subsidieregeling er op het moment nog niet, maar deze zal er in de toekomst hoogstwaarschijnlijk wel komen als ook daar de problematiek meer gaat spelen.”
Opvangkralen waar de schapen ’s nachts in kunnen overnachten
Geert Hendrik Mulder, eigenaar van Mulder Afrasteringen in Donkerbroek, geeft toe dat er wel geld te verdienen is met het plaatsen van rasters tegen wolven. Het bedrijf plaatst vooral veel afrasteringen in Drenthe. ,,We werken voor particulieren, maar ook voor natuurorganisaties. We hebben verschillende afrasteringen geplaatst in het Drents Friese Wold. Met het toenemen van het aantal wolven, neemt ook de vraag toe. We hebben opvangkralen gemaakt van 140 centimeter hoog, waar de schapen ’s nachts in kunnen overnachten. Ze zijn tot nu toe heel effectief gebleken, maar we garanderen niets. De wolf is heel slim, maar gelukkig is het ze tot nu toe niet gelukt om binnen te komen.”
Mulder geeft echter direct toe dat hij persoonlijk de wolf liever niet in Nederland had gezien. Hij ziet ook de machteloosheid bij dierenhouders, zo vertelt hij. ,,De wolf richt veel schade aan, niet alleen bij de dieren. Het heeft ook emotionele consequenties voor de eigenaren. Je ziet onzekerheid, machteloosheid en soms radeloosheid bij de eigenaren. Zo was ik laatst bij iemand die uit angst besloten heeft om al zijn dieren weg te doen.”
Hoogoplopende emoties bij voor- en tegenstanders
De terugkomst van de wolf in Nederland zorgt voor hoogoplopende emoties bij voor- en tegenstanders, daar zijn alle betrokkenen het over eens. ,,Maar hoe je ook over de wolven denkt, het is belangrijk dat we alles uit de kast trekken om onze dieren te beschermen”, vindt schaapherder Erika Visser, die met haar 300 schapen in het Drents-Friese Wold te vinden is. Vanaf 2019 kreeg ze drie keer met een aanval van wolven op haar schapen te maken.
Ze is zelf ook lid van Werkgroep Wolf Nederland en laat zich graag adviseren over wolfwerende middelen. ,,Wat is effectief om de wolf te weren. Ik maak gebruik van stroomnetten, maar heb ondertussen ook drie kuddebeschermingshonden. Verder heb ik een fence alarm op de netten, zodat ik weet wanneer de stroom terugzakt. Ik krijg dan een melding via een app. Verder zijn er wildcamera’s rondom en zitten de schapen ’s nachts in een opvangkraal met de honden.’’
,,Het enige wat ik kan doen is me zo goed mogelijk aan te passen en zo de dieren goed te beschermen tegen de wolf. Ik slaap eindelijk weer een stuk beter met de honden en wolfwerende middelen. Ik ben nu een jaar vrij van aanvallen, maar het blijft een kwetsbaar systeem.”
Doelwit: schapen, pony’s, kalveren en koeien
Alleen in 2022 kwamen er in de drie noordelijke provincies Groningen, Drenthe en Friesland meer dan 130 meldingen binnen van schade, die door DNA-onderzoek herleid kunnen worden naar de wolf. Het merendeel van de aanvallen – bijna 100 – vond plaats in Drenthe. Vooral schapen, maar ook pony’s, kalveren en koeien zijn het doelwit van de aanval. De cijfers worden bijgehouden door BIJ12, die werkt voor de twaalf provincies in Nederland. Op hun website staat een excellijst waarop bijna dagelijks schademeldingen uit het hele land worden vermeld met de status van het DNA-onderzoek, waaruit kan worden afgeleid of de schade is veroorzaakt is door een wolf of een ander dier, zoals een vos, hond of goudjakhals. In sommige gevallen blijft de diersoort onbekend.