Gedeputeerde Douwe Hoogland en zijn team, dat de plannen voor het gebied moest uitleggen, hadden het nakijken. De onrust onder de boeren leek onderschat door de provincie. De zaal bleef maar volstromen met boeren en boerinnen waarvan een deel zelfs buiten of op de gang moest blijven staan.

Kritische Depositie Waarde

Veel boeren verweten de provincie dat zij veel te makkelijk akkoord is gegaan met de opdracht van stikstofminister Van der Wal, die vrijdag waarschijnlijk in een brief komt met een opgave van 75% reductie van stikstofuitstoot voor Zuidoost Friesland. Het niveau waar de uitstoot aan moet voldoen is de Kritische Depositie Waarde (KDW) op een bepaald natuurgebied. Deze KDW norm is door Nederland ooit dusdanig laag aangegeven in Brussel, dat de boeren vrezen dat zelfs wanneer de genoemde 110 bedrijven zijn gesloten of geëxtensiveerd, de norm nog steeds niet gehaald wordt.

Data

De boeren hebben geen vertrouwen in de goede afloop van de voorgestelde gesprekken met belanghebbenden in het gebied. Een plaatselijke loonwerker verbaasde zich over het feit dat de provincie geen gebruik maakt van beschikbare data. Hij kan bijvoorbeeld bij het uitrijden van mest bij elke boer precies meten hoeveel stikstof in de mest zit. Dit blijkt 25% minder te zijn dan algemeen wordt aangenomen. De opmerking van de provincie dat zij het bestaan van deze data niet kent, leverde hoongelach op uit de zaal. ‘Als we nu meewerken aan het opkoopplan, geeft de minister ons dan de ruimte om het geld in te zetten voor innovatie? Of hebben we ons hoofd in de strop gedaan?’, was een vraag uit de zaal.

Een boer die pas zes maanden in het gebied woont, vroeg zich af of alle beleidsmakers zich wel goed realiseren dat boeren de mensheid van voedsel voorzien. En hoe kwetsbaar het wereldwijde voedselsysteem inmiddels is voor tekorten.

Onrecht

Het gevoel van onrecht zit bij velen diep. Na enige discussie stond er een boer op, die zich al jarenlang sterk maakt voor de natuur op en rond het boerenland in Ooststellingwerf. In een emotionele uitbarsting liet hij weten dat hij er niet meer tegen kon en de zaal ging verlaten. Onmiddellijk stonden er meer boeren op en spoorden hun collega’s aan om het voorbeeld te volgen.

Hangende pootjes

Buiten werd nog lang nagepraat. De boeren zouden graag zien dat de provincies de koppen bij elkaar staken en het kabinet laten weten dat er op het platteland geen draagvlak is voor deze vergaande plannen. ‘Met hangende pootjes terug naar Brussel om de normen bij te stellen, dat zou pas getuigen van ballen’, aldus een boze boerin.