Eerder werden in 2020 bij Appelscha patrijzen gezien, ook op percelen met agrarisch natuurbeheer. Het doel bij de lancering in 2020 was dat patrijzen die rond het Drentse Smilde zaten, overstaken naar Fryslân. Dat lijkt dus zijn vruchten af te werpen.

Populatie is afgenomen

De patrijs staat onder druk, doordat het leefgebied van de vogel, agrarisch gebied met akkers, struweel en overhoekjes, verminderde. Ook werd er lang op deze vogel gejaagd. Sinds de jaren ’70 is de populatie van de patrijs in Nederland met 95% afgenomen. Tegenwoordig zetten boeren en andere grondeigenaren, samen met het agrarisch collectief ELAN Zuidoost-Friesland, zich in om de patrijs en andere akkervogels weer meer en betere leefruimte te bieden.

Predatie

Aangezien de patrijs een grondbroeder is, is ze hiermee extra gevoelig voor predatie door bijvoorbeeld de vos of steenmarter, maar ook zwarte kraaien lusten wel een ei of jong vogeltje. De vos staat op de landelijke vrijstellingslijst, dat betekent dat de vos tussen zonsopkomst en zonsondergang bejaagd mag worden. De vos is echter meestal ’s nachts actief. De provincie heeft de ontheffing om ’s nachts vossen te bejagen in de omgeving van Haulerwijk ingetrokken. Ook de steenmarter heeft in deze regio vrij spel.

Akkervogels

Sinds 2020 heeft ELAN het leefgebied ‘Open Akker’ in haar werkgebied opgenomen. Dit leefgebied bevond zich vooral rondom Oosterwolde, Appelscha en is erop gericht om het landschap aantrekkelijk te maken voor akkervogels. In 2020 zaaiden acht boeren gezamenlijk 13 hectare in met bijvoorbeeld een wintervoedselakker, een vogelakker of een kruidenrijke akkerrand. Alles is erop gericht de akkervogels, zoals de veldleeuwerik, de geelgors, de kneu, maar ook de patrijs, te voorzien van broed-, voedsel- én schuilgelegenheid.

Ambitie

In 2021 is het gebied uitgebreid richting Haulerwijk en Boijl, zodat meer boeren hieraan deel kunnen nemen. In 2021 waren er vijftien deelnemers met bijna 27 hectare ingericht voor de akkervogels. Dit is voortgezet in 2022. ELAN Zuidoost-Friesland heeft de ambitie om de komende jaren nog meer akkers in te zaaien voor akkervogels. Binnen het werkgebied zijn nog voldoende agrariërs bereid om hieraan deel te nemen.