‘Voor ons gevoel leidt dat voornamelijk toe dat de inburgering nog minder zal gaan. Het is wel reden de inburgering goed aan te pakken. Kwalitatief goed inburgeren kan op termijn veel kosten schelen.’ Want als de kans op een baan kleiner wordt, groeit het financiële risico voor de gemeente. Gemeenten zijn door invoering van de Wet inburgering verantwoordelijk voor de inburgering. Het doel van de wet is om statushouders aan een baan te helpen waarmee (ook) de integratie wordt bevordert.

Instrumenten

De voorgenomen gedeeltelijke prestatiebekostiging door het Rijk betekent dat gemeenten meer geld krijgen als ze goede resultaten halen en een korting als we het minder goed doen. Daarbij wordt wel onderkend dat de gemeente niet geheel verantwoordelijk is voor een succesvol inburgeringstraject, maar de gemeente heeft volgens het Rijk wel instrumenten in handen om het traject succesvol te maken.

Grote financiële gevolgen

Als kleine gemeente kan een dergelijke systematiek volgens het college relatief grote financiële gevolgen hebben. Maar in de praktijk zal het lastig worden om te bewijzen dat gemeenten steken hebben laten vallen, zo verwacht wethouder Esther Verhagen. ‘Het is voor mij de uitdaging om de kwaliteit te borgen binnen het beschikbare budget. En dat is een grote uitdaging.’

Budget onvoldoende

Ooststellingwerf krijgt dit jaar € 71.000 euro voor inburgering en vanaf volgend jaar 78.000 euro. Daarnaast krijgt de gemeente € 12.713 per statushouder. Daarvan gaat alleen al zo’n € 10.000 op aan scholing. Voor dit jaar is de opdracht aan Ooststellingwerf om 21 statushouders in te burgeren. Het beschikbare budget voor de inburgeringsvoorzieningen is volgens het college hoogstwaarschijnlijk onvoldoende. Helemaal als er ineens meer mensen ingeburgerd moeten worden. ‘Als er bijvoorbeeld door veranderingen in de wereld ineens een hoger aantal asielmigranten gehuisvest moet worden in onze gemeente, houden we hetzelfde uitvoeringsbudget. Dit kan effect hebben op de kwaliteit van de ondersteuning.’

Participatiebudget

Eventueel kan door de gemeente nog een beroep worden gedaan op het participatiebudget. Het zou niet de eerste keer zijn dat gemeenten worden geconfronteerd met extra taken zonder de vereiste middelen, zoals bij de jeugdzorg. En ook het toen gebruikte argument is vergelijkbaar: Gemeenten staan het dichtst bij de mensen waar het om gaat en kunnen daardoor het beste maatwerk leveren.